GIỚI THIỆU TÁC PHẨM
Tứ Thư là bộ 4 tác phẩm kinh điển của Nho giáo Trung Hoa, được Chu Hy thời nhà Tống tuyển chọn, tổng hợp những học luận quan trọng của các bậc trí giả. Bộ sách gồm 4 tác phẩm:
1. Đại Học
Là thiên thứ 42 trong Lễ ký, tương truyền do Tăng Tử soạn. Sách nêu ba cương lĩnh chính: minh minh đức, thân dân, chỉ ư chí thiện và tám điều mục như cách vật, trí tri, thành ý, tu thân, tề gia, trị quốc, bình thiên hạ. Đại Học dung hòa luân lý, triết học và chính trị, đặt nền tảng cho học thuyết “nội thánh ngoại vương” của Nho gia.
2. Trung Dung
Cũng thuộc Lễ ký, tương truyền do Tử Tư (cháu Khổng Tử) viết. “Trung” là không thiên lệch, “dung” là không đổi thay – là con đường chính đạo và lẽ thường của thiên hạ. Đây là tác phẩm thể hiện tư tưởng người quân tử sâu sắc nhất của Nho giáo, nhưng vì ý nghĩa cao siêu nên cần học Đại học, Luận ngữ, Mạnh Tử trước khi đọc để lĩnh hội trọn vẹn.
3. Luận Ngữ
Ghi chép lời dạy và hành trạng của Khổng Tử qua học trò. Là tác phẩm thể hiện chân thực nhất tư tưởng và nhân cách Khổng Tử. Theo Chu Hy, Khổng Tử tham gia biên soạn các kinh Thi, Thư, Lễ, Nhạc, Dịch, Xuân Thu. Luận ngữ đòi hỏi sự đọc kỹ, ngẫm sâu để thấu hiểu giá trị tư tưởng.
4. Mạnh Tử
Tiếp nối tư tưởng Khổng Tử, nhưng nhấn mạnh vai trò của dân là gốc. Mạnh Tử khẳng định: “Dân vi quý, xã tắc thứ chi, quân vi khinh” – dân quan trọng nhất, rồi mới đến xã tắc và vua. Ông vẫn giữ mô hình xã hội quân tử – bình dân, nhưng nhấn mạnh quyền lực chính trị phải dựa vào lòng dân.